مهندس علی ماهرالنقش وب سایت مهندس علی ماهرالنقش
روزنامه اصفهان زیبا – 10 شهریور ۱۳۹۴
…
در ادامه سلسله مقالات مدیریت جامع فرهنگ پس از بیان ضرورت موضوع، چند سوال کلیدی درباره فرهنگ مطرح کردیم و سپس به تعریف مدیریت و ابعاد آن و نیز فرهنگ و سطوح و ویژگی های آن، و مفهوم چرخه تولید محصولات فرهنگی و زنجیره ارزش فرهنگ پرداختیم. اینک در مقاله هشتم و در ادامه بحث فرهنگ، اشاره ای بسیار اجمالی به دیدگاه های امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در باب اهمیت فرهنگ می کنیم.
اهمیت فرهنگ در دیدگاه امام خمینی (ره)
امام خمینی (ره) در 22 بهمن سال 1361 ضمن تحلیل و ارزیابی وضعیت انقلاب اسلامی در باب اهمیت فرهنگ چنین می‌فرمایند: «درباره فرهنگ هرچه گفته شود کم است؛ و می‌دانید و می‌دانیم اگر انحرافی در فرهنگ یک رژیم پیدا شود و همه ارگان‌ها و مقامات آن رژیم به صراط مستقیم انسانی و الهی پایبند باشند و به استقلال و آزادی ملت از قیود شیطانی عقیده داشته باشند و آن را تعقیب کنند و ملت نیز به تبعیت از اسلام و خواسته‌های ارزنده آن پایبند باشد، دیری نخواهد گذشت که انحراف فرهنگی بر همه غلبه کند و همه را خواهی‌نخواهی به انحراف کشاند و نسل آتیه را آن‌چنان کند که انحراف به‌صورت زیبا و مستقیم را راه نجات بداند و اسلام انحرافی را به‌جای اسلام حقیقی بپذیرد و بر سر خود و کشور خود، آن آورد که در طول ستم‌شاهی و خصوصاً پنجاه سال سیاه بر سر کشور آمده؛ و مجلس و ملت و متفکران متعهد باید این حقیقت را باور کنند و اصلاح فرهنگ و از آن جمله اصلاح مدارس از دبستان تا دانشگاه را جدی بگیرند و با تمام قوا در سد راه انحراف بکوشند.»[1]
«بی‌شک بالاترین و والاترین عنصری كه در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشكیل می‌دهد.»[2]
«فرهنگ اساس ملت است، اساس ملیت یك ملت است. اساس استقلال یك ملت است.»[3]
«فرهنگ، مبدأ همه خوشبختی‌ها و بدبختی‌های یك ملت است»[4]
«رأس همه اصلاحات، اصلاح فرهنگ است»[5]
اهمیت فرهنگ در دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی)
«فرهنگ، اساس كار ماست. درواقع، فرهنگ با همه‌ی شعب آن، یعنى علم و ادبیات و غیره، روحِ كالبد هر جامعه است. بدون شك، فرهنگ مثل روح است. بلاشك فرهنگ است كه جامعه را به اصل كار یا بیكارى، به كار تند یا كُند و به جهت‌گیری خاص یا به ضد آن جهت‌گیری وادار مى‌كند؛ بنابراین نقش فرهنگ، نقش روح در كالبد اجتماع – كالبد بزرگ انسانى – است. تسخیر ملت‌ها از طریق تزریق و تحمیل فرهنگ بیگانه، كار تازه شناخته‌اى نیست، بلكه از قدیم بوده است؛ منتها در یك دو قرن اخیر براثر علمى كه غربی‌ها به دست آورده‌اند و همه‌ى كارهاى خودشان را منظّم و مرتّب و با فرمول و برنامه انجام داده‌اند، این كار را هم با فرمول و برنامه كرده‌اند و مى‌كنند.» [6]
«فرهنگ مثل هواست كه انسان وقتیكه این هوا را استنشاق كرد، با هوایى كه استنشاق كرده و با آن جانى كه گرفته، مى‌تواند دو قدم بردارد و جلو برود؛ بقیهى كارها همه برخاسته ى از آن چیزی است كه شما استنشاق كردهاید. اگر چنانچه یکجایی، هواى مسمومى تزریق بشود، نتیجهاى كه در اندام‌ها دیده خواهد شد تابع آن مسمومیتى است كه در این هواست.»[7]
«همه‌ى ملت‌های زنده‌ى دنیا، بر این متّفق‌اند كه اگر ملتى اجازه داد فرهنگ ملى‌اش پایمال تهاجم فرهنگ‌های بیگانه شود، آن ملت ازدست‌رفته است. ملت غالب، ملتى است كه فرهنگش غالب است. غلبه‌ى فرهنگى است كه مى‌تواند غلبه‌ى اقتصادى و سیاسى و امنیتى و نظامى و همه‌چیز را هم با خود به دنبال بیاورد.»[8]
«آن روز آقای وزیر ما مصاحبه كرد و گفت ما ده برابر متوسط دنیا در جاده‌هایمان تصادف داریم. … بعد ایشان میگفت كه عمدهی علت این تصادف‌ها عبارت است از عامل فرهنگی. … عمده، فرهنگ ترابری و رفت‌وآمد است كه موجب این ضایعه است. خوب این شد یك اخلاق. ما چرا روی این كار نكنیم؟
… اگر انضباط اجتماعی باشد این تقلبها و فسادهای گوناگون مالی كه یك بنای مستحكم زیبای رفیعی در یک‌گوشه‌ای از كشور، حالا یك مؤسسه‌ای را فرض كنید كه وجود دارد بعد بدون این‌که ما بدانیم دور از چشم ما یك موریانهای تمام دیوارها و پایههای پشت این لایهی نازك رویه را خورده است، یك مشت آن را فرو خواهد ریخت. فساد این‌جور در بعضی از جاها نفوذ میكند. التفات میكنید، پایه های ما، پایه های مستحكمی است.»[9]
در آخر از همه صاحب نظران و نخبگان عرصه مدیریت و فرهنگ تقاضا می شود تا نقدها و نظرات تکمیلی خود را از طریق سایت www.amaher.ir با نگارنده در میان گذارند.
—————————————
[1] صحیفه امام، ج 17، ص 323
[2] صحیفه نور، ج 15 ص 160
[3] صحیفه نور، ج 6 ص 40
[4] صحیفه نور، ج1 ص 273
[5] صحیفه نور، ج 10 ص55
[6] مقام معظم رهبری 08/11/1381
[7] مقام معظم رهبری ۱۳۸۶/۰۶/۰۴
[8] مقام معظم رهبری ۱۳۷۲/۰۵/۱۲
[9] مقام معظم رهبری 29/09/1373
