1-3- تقویت تفکر و تعقل
یکی دیگر از روشهای عمومی مقابله با شیطان، تفکر و تعقل است که از جمله ثمراتش رسیدن به «طرح ریزی» و «برنامه ریزی» برای شیطان ستیزی است.[2] ضمن اینکه چنانچه امام على ع فرمودند «ثمره خرد، دشمنى با دنيا و سركوب هوى و هوس است.»[3] پس باید بدانیم که «راهکار جدی مقابله با شیطان، تفکر و تعقل است. تفکری که پیش فرض نداشته باشد، تفکری که در چنگ تعلقات نباشد. قرآن، یک موعظه به ما نکرده است: «ان تقوموا لله مثنی وفرادی ثم تتفکروا»[4]. اول علایقت را کنار بگذار، سپس بنشین و فکر کن. این تفکر است که از هفتاد سال بالاتر است.»[5]
و با این دو روش میتوان به نتایج مناسبی از جمله موارد ذیل الذکر در مبارزه با شیطان رسید.
- دستیابی به راهبردهای دفاع و حمله
- دستیابی به شیوههای دفاع و حمله
- دستیابی به فنون دفاع و حمله
- ارزیابی مستمر وضعیت خود در مقابله با شیطان
- تطبیق واقعیت با حقیقت
- عملکرد
- آسیبهای وارده
- موفقیتها
- ارزشیابی مستمر خود در مقابله با شیطان
- آسیبپذیریها
- بررسی علل شکست
1-4- استمرار بیداری
یکی دیگر از تاکتیکهای عمومی مقابله با شیطان حفظ هشیاری و بیداری است! بدین معنا که انسان سالک باید همواره متوجه رسالت، وظائف و تکالیف و سیر الی الله خود باشد و همواره خودش را در وضعیت آمادگی نبرد با شیطان قرار دهد.