بدان اى پسرك من، روزى دو گونه است: روزى كه تو آنرا مى جويى، و روزى كه ترا مى جويد كه اگر بسوى آن نرفته باشى بتو خواهد رسيد، چه زشت است فروتنى هنگام نيازمندى و تنگدستى و ستم و سختگيرى هنگام بى نيازى (روش مردمان فرومايه آنست كه چون نيازمند باشند فروتنى كنند، و چون بى نياز شوند درشت خويى و سركشى نمايند، و خداوند در نكوهش آنان در قرآن مىفرمايد: «إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً» «إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً» «وَ إِذا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً»[1]
پسر جانم! بدان كه روزگار پر از تغيير و دگرگونى است، مبادا از افرادى باشى كه سرزنش بسيار دارد و عذرش نزد مردم كمتر است. چه زشت است فروتنى هنگام نيازمندى و درشتى به وقت بى نيازى. همانا از دنيايت همان اندازه صلاح توست كه در آبادانى خانه آخرتت صرف مىكنى؛ پس در راه حقّ خرج كن و خزانه دار ديگران مباش. اگر آنچه از دست مى دهى، سبب بي تابى كردن توست پس به هر چه به دستت نيامده نيز بي تابى كن. به آنچه بوده دليل گير بر آنچه نبوده؛ زيرا امور همانند يك ديگرند.[2]
چه زشت است براى مؤمن؛ تمايل بچيزى كه مايه خوارى او است.[3]
——————————————-
[1] ترجمه و شرح نهج البلاغة (فيض الإسلام) ؛ ج5 ؛ ص936
[2] تحف العقول / ترجمه حسن زاده / 135 / نامه أمير المؤمنين على عليه السلام به فرزندش امام حسن عليه السلام ص : 111
[3] تحف العقول / ترجمه جعفرى / 464 / سخنان كوتاه امام حسن عسكرى عليه السلام«در زمينههاى حكمت، زهد، اندرز و امثال آن» ص : 460
