دوشنبه 16 مهر 1403

فرهنگ عمومی (هشت): آیا دشمن دانا بهتر از دوست نادان است؟

در اشعار و ضرب المثل های ایرانی درباره دوست نادان و دشمن دانا مطالب زیادی داریم که در مجموع می گوید، دشمن دانا بهتر از دوست نادان است. مانند موارد زیر:

دوستي با مردم دانا نكوست  ///  دشمن دانا به از نادان دوست

دشمن دانا بلندت مي كند  ///  بر زمينت مي زند نادان دوست

……………..

ضرب دشمن اگرچه با ضرر است  ///   زدن دوست جان گدازتر است

……………..

خصـم دانا که دشمن جان است  ///   بهتر از دوستی که نادان است

……………..

دوستی ابله بتر از دشمنی است  ///   او به هر حیله که دانی راندنی است

……………..

نگه كن كه داناى پيشين چه گفت  ///  بدان گه كه بگشاد راز نهفت‏

             كه دشمن كه دانا بود به ز دوست  ///  با دشمن و دوست دانش نكوست‏

             كه دانا اگر دشمن جان بود  ///  از آن دوست بهتر كه نادان بود

……………..

          دوستى با مردم دانا نكوست  ///  دشمن دانا به از نادان دوست‏

             ز آن كه از عاقل جفائى گر رود  ///  از وفاى جاهلان خوشتر بود

             گفت پيغمبر عداوت از خرد  ///  بهتر از مهرى كه از جاهل رسد

اما چند نکته:

  1. دشمن

1.1.   شناخته شده است.

1.2.   همواره قصد ضربه زدن و نابودی ما را دارد

1.3.   و چون ما متوجه این امر هستیم، کاملاً مراقب او هستیم، و توطئه هایش را خنثی می کنیم.

  1. اما دوست

2.1.   چون از دوست خیالمان راحت است، و او را دشمن نمی دانیم

2.2.   پس اگر این دوست از دانائی لازم برخوردار نباشد، ممکن است ضربات جبران ناپذیری به ما وارد کند

…………………………

از طرف دیگر اگر دشمن دانا را با دشمن نادان مقایسه کنیم، طبیعی است که دشمن دانا خطرش برای ما بیشتر از دشمن نادان است، چرا که با علم به ما ضربه می زند و ضرباتش خطرناک تر است.

…………………………

پس بالاخره دشمن دانا بهتر است یا دوست نادان؟

لذا بهتر است رجوع کنیم به قول معصومین (علیهم السلام) که گفتارشان حجت دنیا و آخرت مان است.

…………………………

«و لقمان فرمود: دشمن حليم بهتر از دوست نادان مى ‏باشد»[1]

امير المؤمنين (عليه السّلام) می فرمایند: «دشمن دانا بهتر از دوست نادان است.»[2]

امام حسن عسكرى (عليه السّلام) می فرمایند: «دوست نادان مايه رنج و زحمت است.»[3]

 امير المؤمنين (عليه السّلام) می فرمایند: «كن بعدوّك العاقل، اوثق منك بصديقك الجاهل» یعنی «باش بدشمن عاقل خود اعتماد دارنده‏ تر، از دوست نادان خود.»[4]

امير المؤمنين (عليه السّلام) می فرمایند: «استشر عدوّك العاقل و احذر رأى صديقك الجاهل» یعنی «مشورت كن با دشمن عاقل خود و حذر كن از رأى دوست نادان خود» زيرا كه دشمن عاقل داند كه هرگاه كسى با او مشورت كند خيانت كردن با او معقول نيست بايد آنچه صلاح او باشد باو گفت و چون عاقل است اعتماد بر رأى او هست بخلاف دوست نادان كه اعتماد بر رأى او نيست.[5]

امير المؤمنين (عليه السّلام) می فرمایند: «عدوّ عاقل خير من صديق جاهل» یعنی «دشمن عاقل به از دوست نادان است»[6]

…………………………

پس،

دشمن عاقل از دوست نادان بهتر است

و خدا ما از دوست نادان و دشمن دانا حفظ نماید.

انشاءالله


[1] بحار الانوار، ج‏2 ، ايمان و كفر- ترجمه الإيمان و الكفر، بردبارى و گذشت، ص : 298

[2] مواعظ امامان عليهم السلام-ترجمه جلد هفدهم بحار، اندرزها خطبه‏ها و حكمت‏هاى امير المؤمنين عليه السلام‏

[3] تحف العقول-ترجمه حسن زاده، سخنان كوتاه امام حسن عسكرى عليه السلام، ص : 887

[4] شرح آقا جمال الدين خوانسارى بر غرر الحكم، ج‏4 ، ص : 611

[5] شرح آقا جمال الدين خوانسارى بر غرر الحكم، ج‏2 ، ص : 236

[6] گنج حكمت يا احاديث منظوم، عاقل و جاهل، ص : 98

همچنین ببینید

مناجات و دعاهای قرآنی

مناجات و دعاهای قرآنی

یکی از فنون مهم در مقابله با فنون شیطان، «دعا و مناجات» است! و سالک …

14 نظر

  1. حتما بیاید تبادل لینک کنیم

  2. حتما بیاید تبادل لینک کنیم

  3. 20بود خدارو شکر تکلیف نوروزمون هم با این نوشتیم
    دست گلتون درد نکنه
    حال دادین اساسی
    ——————
    ماهرالنقش:
    علی آقا قابلی نداشت
    عید خوبی داشته باشید

  4. 20بود خدارو شکر تکلیف نوروزمون هم با این نوشتیم
    دست گلتون درد نکنه
    حال دادین اساسی
    ——————
    ماهرالنقش:
    علی آقا قابلی نداشت
    عید خوبی داشته باشید

  5. عالی بود خدارو شکر فردا واسه انشا نمره 1 نمیگیرم یه خسته نباشید توپ واسه نویسنده هاش

  6. عالی بود خدارو شکر فردا واسه انشا نمره 1 نمیگیرم یه خسته نباشید توپ واسه نویسنده هاش

  7. روایات را اشتباه ترجمه کردید عاقل و دانا با هم یکی نیستند عاقل کسی است که از عقل خود استفاده میکند ولی دانا کسی است که علم دارد.
    —————————
    ماهرالنقش:
    با تشکر از دوست خوب مان آقا رضا

    در متن این چنین آمده بود که اصلاح شد.
    «عدوّ عاقل خير من صديق جاهل» یعنی «دشمن دانا به از دوست نادان است» که تبدیل شد به «دشمن عاقل به از دوست نادان است»
    ممنون از هدیه تان

  8. روایات را اشتباه ترجمه کردید عاقل و دانا با هم یکی نیستند عاقل کسی است که از عقل خود استفاده میکند ولی دانا کسی است که علم دارد.
    —————————
    ماهرالنقش:
    با تشکر از دوست خوب مان آقا رضا

    در متن این چنین آمده بود که اصلاح شد.
    «عدوّ عاقل خير من صديق جاهل» یعنی «دشمن دانا به از دوست نادان است» که تبدیل شد به «دشمن عاقل به از دوست نادان است»
    ممنون از هدیه تان

  9. محمد مقیم "روفی"

    متمنی است درمورد به اصطلاح رهبران جهادی که طی 14 سال دوره پرکتیک که نتوانستن افراد مربوط را درپهلوی آموزشهای تکتیک نظامی تعلیمات فرهنگی بیاموزانند وپاکستان را نتوانستند تفکیک نمایند آیا دوست است یادشمن ؟ حالا هر عمل مخربانه را به isi پاکستان نسبت میدهند که یک حقیقت مسلم است اما به این قضاوت نمی کنند که همچو عمال را خودشان دربرابررژیم های قلبی انجام میدادند پس آیا اینها به حق ملت ووطن شان دوست دانا محسوب میشوند ویا نادان دوست .
    متشکرم ازتوجه نشرمضمون
    خداوند متعال ملت افغانستا را هدایت بفرماید

  10. محمد مقیم "روفی"

    متمنی است درمورد به اصطلاح رهبران جهادی که طی 14 سال دوره پرکتیک که نتوانستن افراد مربوط را درپهلوی آموزشهای تکتیک نظامی تعلیمات فرهنگی بیاموزانند وپاکستان را نتوانستند تفکیک نمایند آیا دوست است یادشمن ؟ حالا هر عمل مخربانه را به isi پاکستان نسبت میدهند که یک حقیقت مسلم است اما به این قضاوت نمی کنند که همچو عمال را خودشان دربرابررژیم های قلبی انجام میدادند پس آیا اینها به حق ملت ووطن شان دوست دانا محسوب میشوند ویا نادان دوست .
    متشکرم ازتوجه نشرمضمون
    خداوند متعال ملت افغانستا را هدایت بفرماید

  11. محمد مقیم "روفی"

    هرگاه به ریشه ومعنی اسم کشور ها مراجعه ومطالعه شود کلیمه افغانستان به مفهوم قوم ودراصل وریشه به معنی فارسی اما دراین واواخر یک تعداد اشخاص که خود را به اصطلاح نماینده یک قوم معرفی مینماید به حمایت ازاداره (isi) پاکستان تظاهرات را به راه اندازی کرده وخواهان درج کلیمه افغان درمتن تذکره الکترونیکی میباشند درحالیکه قانون اجرای تذکره ازطرف پارلمان پاس وتوسط ریس جمهور توشیح گردیده حاجت بحث مجدد را نداشته نباید ذهنیت مردم را خرچه دارنمود وهر ملت به ریشه وقوم خویش مباهی میورزند مانند تاجک ، ازبک ،هزاره ، پشه ئی ، ایماق ، عرب ومانند اینها بناء آرزومندیم توسط نشرات علمی درزمینه به سمع شنوندگاه برسانید که مقنع شوند این چانس طلاوئی را ازدست ندهند با توزیع تذکره الکترونیکی امنیت مطمین درکشور تامین میگردد ودوست ، دشمن تفکیک میشود ومن الله توفیق

  12. محمد مقیم "روفی"

    هرگاه به ریشه ومعنی اسم کشور ها مراجعه ومطالعه شود کلیمه افغانستان به مفهوم قوم ودراصل وریشه به معنی فارسی اما دراین واواخر یک تعداد اشخاص که خود را به اصطلاح نماینده یک قوم معرفی مینماید به حمایت ازاداره (isi) پاکستان تظاهرات را به راه اندازی کرده وخواهان درج کلیمه افغان درمتن تذکره الکترونیکی میباشند درحالیکه قانون اجرای تذکره ازطرف پارلمان پاس وتوسط ریس جمهور توشیح گردیده حاجت بحث مجدد را نداشته نباید ذهنیت مردم را خرچه دارنمود وهر ملت به ریشه وقوم خویش مباهی میورزند مانند تاجک ، ازبک ،هزاره ، پشه ئی ، ایماق ، عرب ومانند اینها بناء آرزومندیم توسط نشرات علمی درزمینه به سمع شنوندگاه برسانید که مقنع شوند این چانس طلاوئی را ازدست ندهند با توزیع تذکره الکترونیکی امنیت مطمین درکشور تامین میگردد ودوست ، دشمن تفکیک میشود ومن الله توفیق

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *