آیا حوزه های علمیه و دانشگاه های کشور آمادگی لازم برای مدیریت مهندسی فرهنگ را دارند؟

درطراحی و تعریف نظام مدیریت جامع فرهنگ بیان شد که ستون فقرات این نظام را مهندسی فرهنگ تشکیل می دهد.  مهندسی فرهنگ در کنار سایر ارکان نظام، مانند رصد فرهنگ، پشتیبانی، کنترل و نظارت و … قرار داشته؛ و نقش محوری را ایفاء می نماید. این قطعه از پازل مدیریت جامع فرهنگ، ضمن بررسی وضعیت موجود، از طریق اطلاعات دریافتی از رصد فرهنگ، و پس از تطبیق با وضعیت مطلوب تدوین شده، ارائه دهنده راهکارها و تجویزهای لازم برای اعمال مدیریت در حوزه فرهنگ است. تا بتوان از وضعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب روانه شد.

در تقسیم کار علمی و عقلایی انجام شده نیز، وظیفه این مهم در درجه اوّل بر عهده حوزه های علمیه، و در درجه بعد بر عهده دانشگاه های کشور است. چرا که فرهنگ این کشور مبتنی بر اصول و فروع دین مبین اسلام است. لذا همانطور که مقام معظّم رهبری (مدظله العالی) نیز فرمودند، مسئولیت این جناح از جبهه فرهنگی و طرح ریزی آفند و پدافند فرهنگی بر عهده متخصصان دینی جامعه است.

امّا سوالی مطرح می شود و آن اینکه آیا این متولّیان امر، که هنوز معلوم نیست خود را متولّی و مسئول و پاسخگوی مهندسی فرهنگ بدانند، آمادگی لازم برای این مهم را دارند؟

آیا حوزه های علمیه دارای اتاق های فکر در موضوعات مختلف فرهنگی مورد نیاز جامعه هستند؟ موضوعاتی از قبیل خانواده، تعلیم و تربیت، گردشگری، اوقات فراغت، فرهنگ عمومی، سبک زندگی، تهاجم و شبیخون فرهنگی، آسیب های اجتماعی، رزق حلال و … .

در اینجا درصدد پاسخ به این سوال نیستیم. چرا که هم اطلاعات مان در این زمینه به حد کفایت نیست و هم الان وارد شدن در این باب به صلاح نیست. امّا چیزی که می توان بر آن تأکید نمود، ضرورت آماده سازی تمام عیار حوزه و دانشگاه برای پاسخگویی به اعلام نیاز و مطالبه رهبری و جامعه در این زمینه است.

حوزه باید بتواند و می تواند تا با استفاده از منابع غنی وحیانی و نیز عترت پیامبر (ص) و معصومین (ع)، و با علم به نیازهای عملیاتی جامعه نسبت به نسخه پیچیِ در صحنه، به موقع و به روز عمل نماید. چرا که تنها نسخه درمان کننده فرهنگ باید بر گرفته از مزیت رقابتی جمهوری اسلامی باشد؛ و آن محکماتی است که برگرفته از وحی و سنت است.

امّا روشن است که تبدیل این منابع به راهکارهای تجویزی نیازمند تأمّل و تدبّر و تفکّر و تعمّق، در کنار احساس مسئولیت در امر فرهنگ است. تجویزی نه  از موضع انفعال در مقابل عمل انجام شده، بلکه از موضع فعّال و مبتکرانه برای انجام برنامه های فرهنگی کشور.

امید آن که متولّیان این دو حوزه ادبیات ساز و تولید کننده دانشِ فرهنگ بتوانند به وظیفه خود که همانا مطالبه مقام معظّم رهبری نیز هست، به نحو احسن عمل نمایند.

انشاءالله