خلاصه کتاب شیطان شناسی

1-1- شناخت محیط نبرد انسان و ابلیس

شناخت محیط نبرد و عوامل و ارکان و بازیگران آن باعث ارتقاء توان مقابله‌ای با شیطان، حزبش و لشکریان سواره و پیاده‌اش خواهد شد؛ بنابراین شرط عقل آن است که به شناخت محورهای اصلی این محیط که مرتبط با موضوع شیطان شناسی و مقابله با شیطان است اقدام نماییم.

1-1-1- جهان هستی؛ محیط نبرد انسان و ابلیس

مجموعه جهان هستی محیط مورد بحث ما در موضوع شیطان شناسی و سپس شیطان ستیزی خواهد بود.

1-1-1-1- جهان هستی «نظام احسن» است

خداوند خلقت همه چیز را نیکو کرده و آنچه را او یکسره و امضا می‌کند چیزی است که در کلیت این نظام بهترین جا را دارد؛ یعنی از این بهتر نمی‌توان نظامی را طراحی و اجرا نمود.

1-1-1-2- جهان هستی، جهانی یکپارچه است

ارتباط اجزاى عالم خلقت به نحو تساوى و تماثل نیست، زیرا اگر همه اجزاى عالم مثل هم بودند عالمى به وجود نمى‏آمد بلکه تنها یک موجود تحقق مى‏یافت و لذا حکمت الهى اقتضا دارد که این موجودات از نظر کمال و نقص و وجدان مراتب وجود و فقدان آن و قابلیت رسیدن به آن مراتب و محرومیت از آن مختلف باشند؛ یعنی جهان هستی، جهانی یکپارچه است که همه اجزایش به طور دقیق و منظم و با کارکردهای تعریف شده در حال اجزای وظیفه هستند و سیر این جهان به سمت کمال ادامه دارد.

1-1-1-3- همه مخلوقات خداوند وجودشان خیر است؛ حتی اگر برای ما مضر باشند!

در این جهان یکپارچه تمامى اشیایى که متعلق خلق و ایجاد قرار گرفته و یا ممکن است قرار بگیرد وجود نفسى‏شان (وجودشان بدون اینکه اضافه به چیزى داشته باشد) خیر است؛ بنابراین اگر موجودى از قبیل مار و عقرب دیدیم که از نظر اضافه‏اى که به ما دارند مضر به حال ما است باید بدانیم که به‌طور مسلم منافعى دارد که از ضررش بیشتر است و گر نه حکمت الهى اقتضاى وجود آن را نمى‏کرد و در این صورت وجود چنین موجودى هم خیر خواهد بود.

1-1-2- نقش‌ها و بازیگران اصلی در موضوع شیطان ستیزی (ارکان و ذینفعان)

دو بازیگر اصلی تعریف شده در نظام احسن «ابلیس» و «انسان» هستند که هر کدام دارای انواع و زیرمجموعه‌هایی به شرح ذیل هستند.

1. انسان
   1. مؤمن
   2. کافر
   3. مشرک
   4. منافق
2. ابلیس
3. شیطان
   1. شیطان انسی
   2. شیطان جنی
4. طاغوت