مراحل ایجاد بلا و بحران

همانطور که در مقاله قبلی گفته شد، بین بلا و بحران تفاوت وجود دارد، و گفته شد که بلا می تواند مقدمه ای برای بحران باشد.[1] حال سوالی مطرح می گردد و آن این که فرآیند ایجاد بلا و بحران چیست؟ و با طی چه مراحلی این روند رشد می کند. لذا در ادامه توضیحی مختصر را ملاحظه می فرمایید.

………………………….

در ابتدا باید به یک نکته اشاره نمود، و آن اینکه یکی از تقسیم بندی های موجود در بحران چنین است که بحران را به دو نوع ناگهانی و تدریجی تقسیم می کنند.

بحران ناگهانی: بعضي از بحرانها به صورت ناگهاني و يك دفعه به‌وجود مي‌آيند و اثرات ناگهاني بر محيط دروني و بيروني مورد بحث (جغرافیا، سازمان، …) مي‌گذارند. به اين بحرانها، بحرانهاي ناگهاني[2] مي‌گويند.

بحران تدریجی: در مقابل بحرانهای ناگهانی، بحرانهاي تدريجي[3] وجود دارند كه از يك سري مسائل بحران‌خيز شروع مي‌شوند و در طول زمان تقويت شده و تا يك سطح آستانه بحران ادامه و سپس بروز پيدا مي‌كنند. (آستانه تحمل سیستم)

در جدول زیر مقایسه بین این دو نوع بحران را ملاحظه می نمایید.

بنابراین در بلاهای ناگهانی، مانند سیل، زلزله، رعد و برق، سونامی، خرابکاری و ….؛ بلافاصله پس از بروز بلا در صورتی که مکان بروز بلا در میان جمعیتی بشری بوده باشد (مثلاً در یک شهر)، و یا در مکانی مرتبط با زیرساخت های مورد نیاز بشر (مثلاً در منطقه یک سد آب یا یک نیروگاه عظیم برق)، و حد بروز بلا زیاد باشد، به طوری که باعث ایجاد خلل در روند عادی زندگی بشری نماید، می گوییم که این بلا تبدیل به بحران شده است.

اما در بلاهای تدریجی، مانند خشکسالی، تخریب محیط زیست، سوء مدیریت، گناه، بی عدالتی و …؛ بین زمان شروع بلا و ایجاد بحران تفاوت زمانی وجود دارد. بدین معنا که بلا در یک زمان و در مکانی مرتبط با بشر رخ می دهد. ولی چون شدت آن زیاد نبوده و روند آن تدریجی است، و به عبارتی کمتر از آستانه تحمل سیستم است، نمود چندانی نداشته و در همان مراحل اولیه بروز بحران نمی کند. ولی چنانچه این بلا ادامه یابد و به حد آستانه تحمل سیستم (جامعه، سازمان، …) برسد؛ در این نقطه ما شاهد بروز بحران خواهیم بود، و ادامه آن خطرناک!

در فایل پیوست اسلایدی را در این رابطه می توانید مشاهده فرمایید.

فایل پاورپوینت مراحل ایجاد بلا و بحران

---