گاهی عباراتی بسیار متداول را در جامعه می شنویم، که ظاهری زیبا و پسندیده، ولی باطنی غیر صحیح دارد. جدای از اینکه ریشه این موارد در کجاست (خرافات، بدعت ها، استعمار، …) در این سلسله مقالات به آن اشاره ای می شود.
«چراغی که به خانه رواست، به مسجد حرام است».
یعنی:
اگر خودت به چیزی احتیاج داشتی، به دیگری نده. اول نیاز مالی ات را تأمین کن، بعد اگر خواستی به دیگری کمک کن.
اگر خانواده ات به پول، غذا، امکانات و … احتیاج داشتند، اول به خانواده ات بده، بعد اگر شد، دیگران.
و زیاد است از این مثال ها، متناسب با اینکه هر کسی در چه حدی مسئولیت داشته باشد.
* * *
امّا، اگر این باور درست است، پس واژه ایثار، از خود گذشتگی، فداکاری و … چه معنایی می یابد؟
مگر نمی خوانیم در قرآن کریم، «إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِن كَأْسٍ كاَنَ مِزَاجُهَا كَافُورًا (5) عَيْنًا يَشْرَبُ بهَِا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونهََا تَفْجِيرًا (6) يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ يخََافُونَ يَوْمًا كاَنَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا (7) وَ يُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلىَ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَ يَتِيمًا وَ أَسِيرًا (8) إِنمََّا نُطْعِمُكمُْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكمُْ جَزَاءً وَ لَا شُكُورًا (9) إِنَّا نخََافُ مِن رَّبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا (انسان10)»
«به يقين ابرار (و نيكان) از جامى مى نوشند كه با عطر خوشى آميخته است، (5) از چشمهاى كه بندگان خاص خدا از آن مى نوشند، و از هر جا بخواهند آن را جارى مى سازند! (6) آنها به نذر خود وفا مى كنند، و از روزى كه شرّ و عذابش گسترده است مى ترسند، (7) و غذاى (خود) را با اينكه به آن علاقه (و نياز) دارند، به «مسكين» و «يتيم» و «اسير» مى دهند! (8) (و مى گويند:) ما شما را بخاطر خدا اطعام مى كنيم، و هيچ پاداش و سپاسى از شما نمى خواهيم! (9) ما از پروردگارمان خائفيم در آن روزى كه عبوس و سخت است! (10)»
مگر داستان اهل بیت علیهم السلام را مکرر برای فرزندانمان نقل نکرده ایم، که علی رغم روزه داری و گرسنگی خودشان (پدر و مادر و فرزندان)؛ به مسكين و یتیم و اسیر انفاق کردند. یعنی:
* * *
چراغی که به خانه روا بود را به مسکین و یتیم و اسیر دادند.
