علی ماهرالنقش وب سایت علی ماهرالنقش
در ادامه این سلسله مقالات کوتاه، در صدد بیان مؤلفه های راهبردی «انسان» بر پایه عقل هستیم؛ که به طور نوبه ای منتشر می شود. چه خوب است که انسان نگاهی به گذشته، حال و آینده اش داشته باشد و بداند از کجاست، در کجاست و به سوی کجاست!
قسمت دوازدهم
فرشتگان بازیگران نقش مثبت و یکی از سرمایه‌های اصلی انسان
برای موفقیت در طی طریق به سمت الله هستند!
و هيچ واقعهاى در جهان رخ نمی‌دهد، مگر آنكه فرشتگان در آن دخالتى دارند.
ایمان به وجود فرشتگان، از واجبات دینی است
که آن را در ردیف ایمان به خدا و پیامبران و کتب آسمانی قرار داده‌اند.
فرشتگان دارای دسته بندی های مختلفی هستند، مانند:
«فرشتگان حمل کننده عرش»، «فرشتگان اطراف عرش»، «فرشتگان مقرب»،
«فرشته وحی»، «فرشته رزق»، «فرشته روح»، «فرشتگان نشان‌دار»،
«فرشتگان بهشت»، «فرشتگان جهنم» و «فرشتگان موکل بر مردم و جهان»؛
و در یک تقسیم‌بندی کلی نیز می‌توان فرشتگان را به سه گروه اصلی تقسیم کرد:
۱- فرشتگان نگهبان ٢- فرشتگان عبادت کننده ٣- فرشتگان موکل بر عالم.
رسالت و فلسفه وجودی فرشتگان، واسطه بودن بين خالق و مخلوق است.
آن‌ها موکل بر امور عالم تكوين و تشريع از سوی خداوند هستند
و کارشان انجام فرامین خداوند حکیم در دامنه تكوين و تشريع است.
مأموریت فرشتگان تدبیر امور هستی، عبادت و تسبیح خدا،
حمل کردن عرش خداوند و حلقه زدن بر دور آن، رساندن وحی به پیامبران،
ثبت و ضبط نیات و اعمال بندگان، رساندن روزی مادی و معنوی به مخلوقات،
حفاظت از انسان‌ها در مقابل شیاطین و حوادث ناگوار و بلایا،
یاری رساندن به مؤمنان و حفاظت از ایشان، استغفار برای مؤمنین و اهل عالم،
شفاعت مؤمنان، و لعن کافران، عذاب اقوام سرکش در دنیا،
ستاندن جان مخلوقات، نگاهبانی از دوزخ و عذاب دادن دوزخیان.
بعضی ویژگی های فرشتگان:
از نور آفریده شده‌اند، معصوم‌اند، هرگز شکست نمی‌خورند،
بعضی از آن‌ها بر انسان برتری دارند، پیامبران بر ملائکه برتری دارند،
قابل مشاهده با حواس ظاهری انسانی نیستند، به صورت‌های گوناگون متمثل می‌شوند،
دارای مراتب و صورت‌های مختلفی هستند، دارای بال‌های دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه اند،
و فرشتگان بیشترین آفریده‌های خدا هستند.
یکی از آفات ممکن درباره فرشتگان، پرستش آنان بجای خداست!
در طول تاریخ مشركين سه طايفه از موجودات را مىپرستیدهاند:
1- ملائكه 2- جن 3- قديسين از بشر!
توضیحات:
هيچ حادثهاى از حوادث و هيچ واقعهى مهم و يا غير مهمی نيست، مگر آنكه فرشتگان در آن دخالتى دارند و يك يا چند فرشته، موكل و مأمور بر آنند «لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ» (انبیاء: 27) در سخن از او پيشى نمىگيرند و به امر او عمل مىكنند.[1]
رسالت و فلسفه وجودی فرشتگان، واسطه بودن بين خالق و مخلوق است و موکل بر امور عالم تكوين و تشريع از سوی خداوند هستند و کارشان انجام فرامین خداوند حکیم در دامنه تكوين و تشريع است.[2]
مأموریت فرشتگان تدبیر امور هستی[3]، عبادت و تسبیح خدا[4]، حمل کردن عرش خداوند[5] و حلقه زدن بر دور آن[6]، رساندن وحی به پیامبران[7]، ثبت و ضبط نیات و اعمال بندگان[8]، رساندن روزی مادی و معنوی به مخلوقات[9]، حفاظت از انسان‌ها در مقابل شیاطین[10] و حوادث ناگوار و بلایا[11]، یاری رساندن به مؤمنان و حفاظت از ایشان[12]، استغفار برای مؤمنین و اهل عالم[13]، شفاعت مؤمنان[14]، و لعن کافران[15]، عذاب اقوام سرکش در دنیا[16]، ستاندن جان مخلوقات[17]، نگاهبانی از دوزخ و عذاب دادن دوزخیان[18].
فرشتگان دارای دسته بندی های مختلفی هستند، مانند: «فرشتگان حمل کننده عرش»[19]، «فرشتگان اطراف عرش»[20]، «فرشتگان مقرب»[21]، «فرشته وحی»[22]، «فرشته رزق»[23]، «فرشته روح»[24]، «فرشتگان نشان‌دار»[25]، «فرشتگان بهشت»[26]، «فرشتگان جهنم»[27]، «فرشتگان موکل بر مردم و جهان»[28]؛ و در یک تقسیم‌بندی کلی نیز می‌توان فرشتگان را به سه گروه اصلی تقسیم کرد: ۱- فرشتگان نگهبان[29] ٢- فرشتگان عبادت کننده[30] ٣- فرشتگان موکل بر عالم[31].
فرشتگان دارای ویژگی هایی هستند، از جمله اینکه: از نور آفریده شده‌اند[32]، معصوم‌اند (تحریم: 6)، هرگز شکست نمی‌خورند[33]، بعضی از فرشتگان بر انسان برتری دارند (اسراء: ۷۰)، پیامبران بر ملائکه برتری دارند، قابل مشاهده با حواس ظاهری انسانی نیستند، به صورت‌های گوناگون، متمثل می‌شوند (مریم: 17)، دارای مراتب مختلفی هستند، فرشتگان دارای صورت‌های بسیار گوناگون و شگفت هستند[34]، دارای بال‌های دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه اند (فاطر: 1) و فرشتگان بیشترین آفریده‌های خدا هستند[35].
————————
[1] ترجمه تفسير الميزان، ج17، ص: 13
[2] ترجمه تفسير الميزان، ج17، ص: 5
[3] نازعات: ۵؛ معارج: ۴؛ ذاریات: 4
[4] انبیاء: ۱۹-۲۰؛ گروهی از آنان پیوسته در سجده‌اند و رکوع ندارند و گروهی در رکوع‌اند و یارای ایستادن ندارند و گروهی همواره به صف ایستاده‌اند و پراکنده نمی‌شوند و برخی پیوسته تسبیح می‌گویند و خستگی ندارند و خواب به چشم آنان ره نمی‌یابد. به خطا و اشتباه نمی‌افتند و دچار سستی بدن نمی‌شوند و گرفتار فراموشی نمی‌گردند. رضی، سید رضی، نهج البلاغة، خطبه ۱، ص ۱۲.
[5] غافر: 7
[6] زمر: 75
[7] نحل: ۲ و ۱۰۲؛ عبس: ۱۶
[8] انعام: 61؛ انفطار: 10- 12؛ یونس: ۲۱؛ زخرف: ۸۰؛ ق: 17-18؛ غافر: 19.
[9] طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.
[10] پيامبر خدا ص : خداوند بر هر شيطانِ سركشى، هفت تن از فرشتگان خود را گمارده، كه تا پايان اين ماه شما (رمضان)، همچنان در بند هست. / ميزان الحكمة؛ ج4-فارسى؛ ص520
[11]. رعد، 11؛ امام باقر ع درباره آيه «لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ» فرمودند: به فرمان خدا او را از اينكه در چاهى بيفتد يا ديوارى بر سرش خراب شود يا آسيبى به او برسد، حفظ مىكنند و همین‌که اجلش رسيد او را با آن تنها مىگذارند و به سوى مقدراتش مىرانند. اين معقّبات عبارت‌اند از دو فرشته كه در شب از او مراقبت مىكنند و دو فرشته كه در روز محافظتش مىنمايند و اين كار را به نوبت انجام مىدهند. / ميزان الحكمة؛ ج11-فارسى؛ ص49
[12] آل‌عمران: 124-125؛ احزاب: 9؛ فصلت: 30
[13] غافر: 7؛ شوری: 5
[14] انبیاء: ۲۸
[15] آل‌عمران: ۸۷
[16] هود: 77
[17] اعراف: 37؛ سجده: 11؛ انعام: 61؛ نساء: 97
[18] زمر: 71 و 73
[19] حملة العرش: «الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ» (غافر: 7)
[20] حافون حول العرش: «وَتَرَى الْمَلَائِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ ۖ» (زمر: 75)
[21] ملائكة المقربين: «لَنْ يَسْتَنْكِفَ الْمَسِيحُ أَنْ يَكُونَ عَبْدًا لِلَّهِ وَلَا الْمَلَائِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ» (نساء: 172)
[22] جبرائيل: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» (بقره: 98)
[23] ميكائيل: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» (بقره: 98)
[24] روح القدس: «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ» (شعرا: 193)
[25] ملائكة المسؤمين: «يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ» (آل عمران: 125)
[26] ملائكة الجنة: «… وَالْمَلَائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بَابٍ * سَلَامٌ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ» (رعد: 23-24)
[27] ملائكة النار: «وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا ۙ الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ» (انفال: 50)
[28] الملائكة الموكلون على الناس و العالَم: «قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ» (سجده: 11)؛ وَإِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَافِظِينَ * كِرَامًا كَاتِبِينَ * يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ» (انفطار: 10-12)
[29] المهیّمون
[30] المتعبّدون
[31] الموكَّلون بالعالَم
[32] كنز العمّال: 15156؛ ترجمه تفسير الميزان، ج17، ص: 7؛ بحار الانوار، ج 59، ص 191، ح 48.
[33] ترجمه تفسير الميزان، ج17، ص: 13
[34] ر.ک. به ترجمه تفسير الميزان، ج17، ص: 7-15
[35] الکافی دارالحدیث ج 15 ص 618
