مفهوم فرهنگ در دیدگاه امام خمینی (ره)

مطلب مناسبی در زمینه تعریف فرهنگ در دیگاه امام خمینی (ره) از یک مقاله علمی به دستم رسید، که چون جالب و دقیق بود با ذکر منبع در ادامه ذکر می کنم.

…………..

بنا بر آنچه از حضرت امام (ره) نقل شد، می‌توان چنین نتیجه گرفت كه گرچه آن حضرت تعریف مشخصی از فرهنگ ارائه نفرموده‌اند، اما به زوایایی پرداخته‌اند كه با جمع‌بندی آن‌ها می‌توان فرهنگ را از دیدگاه ایشان تشریح كرد. بر این اساس می‌توان با مبنای تشریحی، فرهنگ را از دیدگاه حضرت امام (ره) چنین تعریف كرد:

«فرهنگ عبارت است از«دانش^[1]، ادب^[2]، تعلیم و تربیت^[3]، اعتقادات^[4]، اخلاق و عمل^[5]، گرایش‌های فكری^[6]، هنجارها^[7]، باورها، ارزش‌ها^[8]، برداشت‌ها^[9] و هنر^[10] جامعه و قواعد^[11] آن‌ها در جامعه»

 

در مقایسه می‌بینیم تشریح حاضر كه از فرمایش‌های حضرت امام (ره) استخراج‌شده است، می‌تواند نسبت به اغلب تعریف‌های موجود، جامعیت بیشتری داشته باشد. البته حضرت امام(ره) به برخی از جوانب دیگر فرهنگ همچون اتكای تعریف‌های تاریخی بر «طول زمان در ایجاد و تغییر فرهنگ^[12]» و یا تأكید تعریف‌های روان‌شناختی بر «تسهیل ارتباط و سازگاری با محیط برای رسیدن به اهداف جامعه» نیز توجه داشته‌اند.^[13]

 

منبع: عزتی, مرتضی؛ نشریه مهندسی فرهنگی؛ 1390؛ رابطه فرهنگ و توسعه اسلامى از ديدگاه حضرت امام خميني (ره)

 

 

[1] ص.ن، ج9، 187 / ج17، 115/ ج7، 25/ ج1، 76

[2] ص.ن، ج9، 187 / ج17، 115/ ج6، 219/ ج1، 76/ ج7، 25

[3] ص.ن، ج9، 187 / ج17، 115/ ج6، 219/ ج1، 76/ ج7، 25

[4] ص.ن، ج4، 284 / ج2، 272/ ج17، 112/ ج19، 203/ و …

[5] ص.ن، ج19، 4 / ج3، 203/ج7، 25

[6] ص.ن، ج11، 116 / ج19، 203/ ج9، 8 و 257

[7] ص.ن، ج3، 214 / ج17، 112

[8] ص.ن، ج3، 214

[9] ص.ن، ج2، 272 / ج9، 8 و 257

[10] ص.ن، ج3، 214 / ج1، 76

[11] موارد بالا

[12] ص.ن، ج11، 116 / ج17، 115 و …

[13] ص. ن، ج2 ص 272