نظام سازی و ویژگی های نمایندگان مجلس شورای اسلامی،
با ظهور و بروز انقلاب اسلامی ایران در نیمه دوّم قرن بیستم میلادی، و با رأی قاطع 98/2 درصدی مردم به آن، نظام باطل شاهنشاهی سرنگون و نظام مقدّس جمهوری اسلامی رسمیّت یافت؛ و از آنجا که نظام سیاسی پهلوی دوّم نقش کلیدی در منطقه به نفع یکی از دو ابر قدرت موجود (آمریکا) ایفا می نمود و سعی در اضمحلال دین از دوران پهلوی اوّل (رضا خان) و تقویت ایران در برابر روسیه با فروش تسلیحات و سرکوب داخلی داشت، از هم گسستن نظام شاهنشاهی پهلوی در اثر انقلاب اسلامی، بر دامنه تأثیرات فراملّی انقلاب اسلامی می افزاید.
این رخداد کم نظیر (انقلاب اسلامی) در جهانِ دین گریز و بلکه دین ستیزِ قرن بیستم، نشانه بحران جدّی در جریان غالب سکولاریزه نمودن حیات فردی و اجتماعی انسانها به شمار می رود؛ و از آنجا که انقلاب فکری، مقدّمه و زیر بنای قیام ملّت ایران علیه نظام استبدادی شاهنشاهی است، لذا یکی از خصایص آشکار و بارز انقلاب اسلامی ایران، استقلال خواهی و خروج از بحران وابستگی بود. دستاوردهای انقلاب اسلامی در قلمروهای مختلف در عصر حاضر دگرگونی های فراوانی را ایجاد نموده است، که عامل اصلی این دگرگونی های منطقه ای و بین المللی ریشه در دین و آموزه های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن دارد.
بدیهی است انقلاب اسلامی در شرایط و مقتضیات پس از پیروزی و به جهت میزان تأثیرگذاری بر روندهای بین المللی و مواجهه با مشکلات و مسائل داخلی خود، با چالش های مختلف داخلی و خارجی و در قلمروهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و نظامی مواجه شد. انقلاب اسلامی در دهه اوّل با چالش هایی جدّی در بخش سخت مواجه شد، از جمله ایجاد نا امنی در مناطق مرزی (گنبدکاووس، خوزستان، کردستان و سیستان و بلوچستان) و اعمال تحریم های اقتصادی، اعمال فشارهای سیاسی و جنگ تحمیلی.
اما با تبیین استراتژی های نظام جمهوری اسلامی توسط امام راحل (ره) و با استفاده از مثلث رهبری، مردم و اسلام؛ جمهوری اسلامی به خوبی توانست چالش های مربوطه را به فرصت تبدیل نموده و خود را به یک قدرت منطقه ای و تأثیر گذار فرامنطقه ای مبدّل نماید.
امروز پس از گذشت 33 سال از برافراشته شدن این پرچم مقدّس، شاهد نتایج پربرکت این قیام و مقاومت های پس از آن هستیم، که یکی از آنها رشد سریع بیداری اسلامی در کشورهای منطقه و جهان است. نکته مهم اینکه علی رغم میل کشورهای استعمارگر همه این انقلاب ها، الگوی خود را جمهوری اسلامی ایران اعلام می کنند، و بر تأثیر پذیری از انقلاب اسلامی ایران تصریح دارند.
لذا اکنون که انقلاب اسلامی با برافراشتن پرچم اسلام در جهان، به دنبال ایجاد نظام نوینی در جهان بوده و مدّعی این است که می توان مدیریت جهان را با مدل های دینی و اسلامی اداره نمود. برای تحقّق این مطلب لازم است که ما در درون نظام به طراحی، پیاده سازی و بهینه سازی نظامات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی کشور بپردازیم، تا سپس بتوان مدل اسلامی مان را به سایر کشورها نیز ارائه نماییم.
مقام معظّم رهبری (مدظّله العالی) در ترسیم فرآیند تحقّق هدف های اسلامی، پنج مرحله را بر می شمارند[1]
- ایجاد انقلاب اسلامی: ظهور و بروز انقلاب اسلامی
- ایجاد نظام اسلامی: هندسه عمومی جامعه اسلامی شود
- ایجاد دولت اسلامی: کارگزاران نظام اسلامی شوند
- ایجاد کشور اسلامی: الگو و اسوه شدن نظام برای مسلمانان جهان
- ایجاد دنیای اسلامی: ایجاد نظام اسلامی در همه جهان
بر این اساس انقلاب مقدّس اسلامی ایران در فرآیند بروز و ظهور و روند تکاملی خود مراحل مختلفی را طی نموده است. این مراحل از پیروزی و ایجاد انقلاب اسلامی شروع شده، تثبیت انقلاب و نهایتاً به ایجاد نظام اسلامی رسیده است. ما کلیات این مرحله را نیز طی کرده ایم و در حال ایجاد لایه های زیرین آن هستیم. لایه هایی مانند زیر نظامات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و دفاعی؛ و برای ایجاد آن لازم است روابط بین این نظامات را تبیین و ترسیم کنیم. اگر چه وارد مرحله دولت اسلامی هم شده ایم، و در حال تلاش برای رسیدن به شاخص های آن هستیم.
با توجه به مقدّمات فوق الذکر، در این مرحله از تاریخ انقلاب می بایست به طراحی و ایجاد نظامات مختلف و زیر نظامات مربوطه پرداخت، تا بتوان در یک روند منطقی با موفقیت از این مرحله نیز گذر نمود.
عناوین اصلی این نظامات شامل؛ نظام فرهنگی، نظام اقتصادی، نظام اجتماعی، نظام سیاسی و نظام دفاعی می باشند. البته بدیهی است که دشمنان انقلاب بیکار ننشسته و بیش از پیش در صدد ضربه زدن به نظام بوده، تا با روشی نرم موجب انهدام نظام از درون گردند و به عبارتی شعار «ناکارآمدی نظام اسلامی» را به ذهن مردم القاء نمایند.
در این راستا فرمایشات اخیر مقام معظّم رهبری با خبرگان ملت دالّ بر همین مطلب است، که می فرمایند: «مجموعه دستگاههای تصمیم ساز و تصمیم گیر که رهبری در رأس آنها قرار دارد، بطور دائم با انتخاب آنچه درست تر و کامل تر است، خود را بطور مدام متحوّل کنند و با تکمیل نظام سازی، کشور را به پیش ببرند[2].»
نکته: بدیهی است که تمامی این نظامات باید ذیل نظام دینی تعریف و طراحی گردند، تا بتوانند کارکرد و اثربخشی مورد انتظار را داشته باشند. به عبارتی نظام فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ما می بایست مبتنی بر نظام فرهنگ دینی باشد.
———————————————————-
امّا:
چه کسانی وظیفه این امر خطیر را بر عهده دارند؟ و انجام این نظام سازی ها بر عهده کیست؟
بدیهی است این امر می بایست در چارچوب ساختارهای رسمی موجود در نظام و با همکاری همه نخبگان و خبرگان دلسوز، دانا و عاقل در حوزه و دانشگاه صورت پذیرد.
بنابراین از میان قوای سه گانه مجریه، مقننه و قضاییه، کدام نهاد وظیفه نظام سازی و بهینه سازی نظامات اصلی و زیرنظامات آنها را بر عهده خواهد داشت؟
با بررسی وظائف و رسالت هر یک از قوا مشخص می گردد که، مسئولیت اصلی این کار بر عهده قوه مقننه است. مجلس است که باید سیستم های موجود در کشور را بررسی کند، فرآیندها را مطالعه و وضعیت موجود را تبیین و تجزیه و تحلیل نماید. سپس سیستم ها را تبدیل به مدل های علمی نموده و با استفاده از مدل های طراحی شده، وضعیت مطلوب را تعیین، و بر اساس آن ساختار و فرآیندهای مناسب و بهینه را در هر یک از نظامات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و دفاعی تعریف نماید.
پس از آن مجلس می تواند به طور عالمانه و آگاهانه قوانین لازم را تدوین، اصلاح و بازنگری نماید. به عبارتی قوانین کشور ابزارهای لازم برای پیاده سازی نظامات مذکور هستند. پس از آن می توان امیدوار بود که همه فرآیندها و ساختارهای کشوری مان در چارچوبی نظام مند و مناسب تر از وضعیت فعلی در حال فعالیت هستند و بدین طریق خواسته مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را مبنی بر تحول دائمی و تکمیل نظام سازی، جامه عمل پوشانید. آنگاه دیگر شاهد فسادهای اقتصادی عظیم، نابسامانی اوضاع فرهنگی و … نخواهیم بود؛ و آنگاه است که علاوه بر حل مشکلات داخلی، می توان الگویی عملیاتی و اجرایی مناسبی برای همه انقلاب های اسلامی در منطقه و جهان ارائه نمود.
البته مشخص است که قوای مجریه و قضاییه نیز در این فرآیند، مجلس را یاری خواهند نمود.
———————————————————-
پس به نظر می رسد ما در مجلس نمایندگانی لازم داریم که علاوه بر ویژگی های کلی تعیین شده توسط امام راحل (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، دارای تفکّر سیستمی و توانمند در نظام سازی باشند. بتوانند به دور از نگاه های محدود قومی و قبیله ای، سیاسی و جناحی؛ به نظام سازی بپردازند تا آینده ای عالی و الگویی مناسب را پی ریزی نمایند.
انشاء الله
[1] بیانات مقام معظم رهبری – 21/09/1380
[2] بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با خبرگان ملت – 17/06/1390