مسئولان مراقب روش های قورباغه ای باشند

در آزمایشی که توسط محقّقان بر روی عکس العمل قورباغه در مقابل تغییرات ناگهانی و تدریجی دمای آب انجام داده اند، به نتایج عجیبی و قابل تأملی رسیده اند.

در این آزمایش ها[1] مشاهده شده است که اگر قورباغه ای را در ظرفی مملو از آب جوش بیندازند[2]، قورباغه بلافاصله به بیرون جست می زند. امّا وقتی همین آزمایش را با شرایط دیگری انجام دادند، مشاهده شده که جناب قورباغه در درون آب لمیده اند، و سپس مرده اند! چگونه؟

بدین صورت که ابتدا قورباغه را در آب سرد گذاشته اند، و به تدریج آب را گرم کرده اند. در این حالت قورباغه نه تنها بیرون نمی پرد، بلکه با لذت در درون آب می ماند، تا کم کم پخته شود و بمیرد!!!

نتایجی کاربردی از آزمایش

از چند منظر می توان به موضوع نگریست.

از زاویه اخلاقی: یکی از روش های تغییر در خلق و خوهای انسانی همین روش استدراج است. یعنی به تدریج و با تکرار، خلق و خویی را در درون فرد یا جامعه ای وارد نمودن. مثلاً اگر کسی را ابتدائاً دعوت به قتل کنند، از انجام آن کار امتناع می ورزد. امّا اگر در مسیر انحراف ابتدا از دروغ شروع کنند، سپس مال حرام، سپس غیبت و تهمت، سپس دزدی و ….؛کار به جایی می رسد که قتل امری عادی خواهد شد!

…………………………..

از زاویه فرهنگی: وقتی می خواهند سبک زندگی جامعه ای را عوض کنند، اگر از ابتدا به آحاد جامعه بگویند که می خواهیم سبک زندگی آمریکایی[3] را جایگزین سبک زندگی اسلامی[4] ایرانیِ تان کنیم، عمدتاً مخالفت می کنند. امّا اگر در یک برنامه حساب شده، و در فرآیندی تدریجی اجزای زندگی را با پوشش های زیبای ظاهری تغییر دادند، ناگهان به خود می آییم که همه زندگی مان را برده اند! مثلاً اول لباسمان، سپس شکل حرف زدنمان، سپس زبان بدنمان، مَسکنمان و … را عوض کرده اند. چگونه؟ با ابزارهای رسانه ای مختلف هم این کار به راحتی شدنی است.

البته موارد زیادی را می توان برشمرد. از افزایش وزن تدریجی افراد، مشروط شدن تدریجی دانشجو، شیوع تدریجی بیماری، شیوع تدریجی بلایا و … .

…………………………..

از زاویه مدیریتی: همیشه اعمال تغییرات مدیریتی در حوزه سازمانی با مشکلی مواجه است به نام اینرسی تغییرات. یعنی مدیران در مسیر اعمال برنامه های تحوّلی خود در سازمان، همواره با مقاومت سازمانی مواجه بوده اند. این روش استدراج در این جا روشی مناسب برای اعمال آهسته و تدریجی تغییرات مطلوب سازمان است.

…………………………..

نکته:

کلاً در این روش از تدریج استفاده می شود، و در جاهایی کاربرد بیشتری دارد که نمی توان به طور مستقیم وارد شد.

البته همانطور که در بالا ملاحظه شد، این یک تکنیک و روش است، که می توان آن را هم در جهت مثبت و هم در جهت منفی استفاده نمود. لذا مسئولان مراقب جنبه منفی آن در محیط پیرامونی شان باشند. ضمن این که می توانند از آن برای اعمال تغییرات مثبت در دامنه فعالیت های شان استفاده نمایند.

یا حق

---