مهندس علی ماهرالنقش وب سایت مهندس علی ماهرالنقش
امام علي «ع» می فرمایند: «يستدلّ على إدبار الدّول بأربع: تضييع الأصول، و التمسّك بالفروع، و تقديم الأراذل، و تأخير الأفاضل.»[1] یعنی: عامل سقوط دولت ها چهار چيز است: ضايع گذاردن اصول (مسائل اساسى)؛ چسبيدن به فروع (امور نا مهم و تشريفات)؛ پيش انداختن اراذل (فرومايگان)؛ و كنار زدن افاضل (پرمايگان و آگاهان).
اما چند نکته:
- 1- ضایع کردن اصول
هر مجموعه ای بر اساس اصول و مبانی خودش تعریف و شکل گرفته و بر اساس همان اصول به پیش می رود. فرهنگ سازمانی آن هم بر همین مبنا شکل می گیرد. حال اگر آن مجموعه اصول اساسی خودش را زیر پا بگذارد، یکی از عوامل سقوط خود را فراهم کرده است!
- 2- چسبیدن به فروع
اولویت بندی یکی از اصول عقلی و نیز دینی ماست. لذا حضرت علی (ع) می فرمایند: « من اشتغل بغير المهمّ، ضيّع الأهمّ.»[2] یعنی:آنكه به چيزى غير مهم خود را مشغول دارد، مهمتر را از دست مىدهد.
لذا باید مراقبت نماییم فروع و مسائل کم اولویت، ما را از اصول و مسائل اولویت دار باز ندارد؛ که آنگاه به سمت سقوط پیش رفته ایم.
- 3- پيش انداختن اراذل
- 4- كنار زدن افاضل
اينست كه مناصب و خدمات بزرگ بمردم دنىّ پست مرتبه داده شود و خدمات خرد بمردم بلند مرتبه كه ايشان بايد كه تابع آن اراذل گردند.[3] آن وقت طبیعتا باید منتظر سقوط دولت ها بود.
********
حالا همه موارد فوق را بگذاریم کنار باندبازی های مرسوم، قبیله گرایی های رایج، دعواهای حیدری و نعمتی گسترده، طرح مسائل دست چندم و فراموش کردن مسائل اصلی و … .
آیا بر اساس این مدل عقلی و نقلی که امیرالمومنین علی (ع) به ما هدیه داده اند؛ ما به سمت سقوط به پیش نمی رویم؟!
———————————————–
[1] «غرر الحكم»/ 357.
[2] «غرر الحكم»/ 283.
[3] شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، ج6، ص: 451
